Hipospadias idrar deliğinin (üretral mea) penisin daha aşağı seviyelerinde yer almasına verilen isimdir.Olguların çoğunda bu anormal yerleşimli delik penisin ucuna yakındır. Daha azı ise penis orta ve daha aşağı seviyelerinde yerleşimli olabilir. Bu çocuklarda bir bulgu da penisin ön tarafında sünnet derisinin eksik olmasıdır. Halk arasında buna ‘peygamber sünneti de denilmektedir.
Hipospadias Hangi Sıklıkta Görülür?
Toplumda yaklaşık 250 çocukta bir görülebilen bir sorundur. Ancak, son zamanlarda sıklığının arttığı düşünülmektedir. Kardeşte veya babada olması görülme riskini artırır. Bunun yanında çevresel etkenlerin de sebep olabileceği belirtilmekte ayrıca tüp bebek uygulamaları sonrasında doğan erkek çocuklarda da görülme sıklığının bir miktar arttığı bildirilmektedir.
Nasıl Tanı Konur?
Tanı tamamen fizik muayene sonucunda konur. İdrar deliğinin aşağı yerleşimli olması ve sünnet derisinin ön tarafta eksik olması tanı koymada yeterlidir. Bunun yanında hipospadias hastalarının yaklaşık % 10′unda inmemiş testis ve % 15′inde inguinal herni (kasık fıtığı) olabileceği akılda tutulmalıdır. Özellikle penisin çok alt kısımlarında yer alan hipospadias olgularında, inmemiş testis de mevcutsa % 25 oranında interseks (cinsiyet problemleri) ve %20′inde kromozomal problemler olması nedeniyle dikkatli olunmalıdır.
Hipospadias Neden Meydana Gelir?
Hipospadiasın nasıl oluştuğuna dair kesin bir bilgi yoktur. Ancak, anne karnındaki dönemde penis derisi ve idrar yolunun tüp halinde oluşumunu tamamlamasındaki bir eksiklik nedeniyle oluştuğuna inanılmaktadır. Tüp halindeki oluşumu sağlayanın, penis üzerindeki dihidrotestosteron (DHT) hormonunun etkisi olduğu düşünülmektedir. Bu hormonun etkisinin eksik olduğu veya hormonun etkili olacağı organın hormona olan kısmi cevapsızlığının mevcut olduğu durumlarda oluşabilmektedir. Ancak, bu hipotez olguların tümünü açıklamakta yetersizdir.
Hipospadias Neden Tedavi Edilmelidir?
Normal yerleşimli bir idrar deliği oluşturarak fonksiyonel ve anatomik olarak düzgün bir penis elde etmek amacıyla tedavi edilir. Bu çocuklarda kordi şeklinde de adlandırılan sertleşme sırasında penisin alta doğru eğrilmesi mevcut olabilir. Sözü edilen eğrilik ileride cinsel yaşamı olumsuz yönde etkileyebilir. Onarım esnasında bu sorun da düzeltilmektedir.
Hipospadias Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavisi cerrahidir. Tedavide, bir sonda üzerinden idrar yolunun tüp haline getirilmesi ve devamlılığının sağlanması amaçlanmaktadır. Olgunun şiddeti, daha önce cerrahi geçirip gecirmediği gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda yüzlerce ameliyat tekniği mevcuttur. Ancak, nihai amaç aynıdır. Burada önemle bahsedilmesi gereken konu penisin arkasındaki sünnet derisinin cerrahide kullanıldığı gerçeğidir. Bu yüzden hipospadiası olan çocukların sünnet edilmemesi son derece önemlidir. Sünnet edilmiş olgularda hipospadias cerrahisi daha zor olmakta ve ameliyat sonrası komplikasyon oranları artmaktadır. Cerrahi için en uygun yaş çocuğun cinsel organı ilgilendiren bir ameliyattan psikolojik olarak en az etkileneceği dönem (6 ay-1.5 yaş) olmalıdır. İdrar deliğinin yerleşimine ve doktorunuzun tercihine bağlı olarak tek veya iki seansta tedavi planlanabilir.
Tedaviye Bağlı Ne Gibi Sıkıntılar Yaşanabilir?
Cerrahi sonrasında toplam %10-15 oranında çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyon oranları idrar deliğinin yerleşimine ve daha önce gecirilmiş cerrahi varlığına bağlı olarak değişebilir. Komplikasyonlar olarak yeni oluşturulan idrar deliğinde darlık gelişmesi, yara hattından idrar kaçaği (fistül), yara açilması, yara enfeksiyonu, oluşturulan idrar yolunun ic kısmında darlık oluşması, sertleşme sırasındaki eğriliğin sürüyor olması sayılabilir.
