Ailelerin en çok sorduğu sorulardan biri de hipospadias cerrahisi kaç saat sürüyor? Bu tabii ki hipospadiasta kullanılacak tekniğe ve hipospadiasın ciddiyetine göre çok değişiyor. Ben kabaca bizim prosedürümüzü anlatayım. Uygun yaştaki çocuklara ki bu 6 yaştan büyük, 6 aylıktan büyük her bebekte ameliyathaneye gitmeden onları rahatlatacak premedikasyon dediğimiz bir ilaç veriyoruz. Çocuklar dolayısıyla böyle endişeli ve panik halinde olmadan rahatlamış, gevşemiş bir şekilde ameliyathaneye geliyorlar ameliyathanede uygun anestezi, hazırlık vesaire işlemlerinden sonra basit bir hipospadias olgusu yani uca çok yakın bir hipospadias olgusu ortalama 45 dakika ile bir saat arasında sürüyor. Bunun içinde pansumanı daha sonra ameliyattan sonra oraya yapılacak lokal anestezisi ki bu da ameliyattan sonra çocuğun ağrı duymaması için çok önemli ve uyanması işlemleriyle beraber aşağı yukarı 1 saat, 1 saat 20 dakikaya kadar uzayabiliyor. Eğer ciddi bir hipospadiastan bahsediyorsak ortalama bu süreyi 2 saatte, 2,5 saate kadar çıkarabilmek lazım. Çok ciddi olguları iki basamaklı yaptığımızı söylemiştim. Bu olgularda da pipinin eğriliğinin ciddiyetine, dokuların kalitesine göre değişmekle beraber gene ilk ameliyat aşağı yukarı 1,5 saat, ikinci ameliyatta gene 2-2,5 saat sürebiliyor. Bize bazen öyle olgular başvuruyor ki daha önce ameliyat olmuşlar, doku kalitesi çok bozulmuş. Elimizdeki dokuyu kullanamayacak hale gelmişiz. O zaman ikinci birtakım dokulara gereksinim oluyor. Bunları bazen ağız içinden alıyoruz, bazen kulak arkasındaki kılsız bölgeden alıyoruz. Tabi bunlar işin içine girdiği zaman cerrahi süresi dokunun büyüklüğüne göre uzayabiliyor. Ama çok uzun bir cerrahi değil aslında hipospadias cerrahisi süre olarak. Peki hipospadias cerrahisinin riskleri neler? Riskleri dediğimiz zaman komplikasyonlarından bahsetmekte fayda var. Teorik olarak en sık görülen komplikasyon meya daralması. Meya ne demek. Yeni oluşturulan idrar deliğine meatus veya meya diyoruz. Bu delik daralabilir. Bu delik hipospadiastan bağımsız olarak sünnet sonrası da daralabilir. Çünkü kanlanması sünnet derisinin içindeki bu dil bağı gibi frenilum dediğimiz incecik bir damarla oluyor. Dolayısıyla normal sünnetten sonra bile bazen meya darlıkları görebiliyoruz ki hipospadiasta bu daha da sık olan bir problem. O yüzden teknik olarak hipospadias cerrahisinde meyanın daralabileceği öngörülerek deneyimli bir cerrah meyayı yeterli bir genişlikte bırakmalı ki tekrar işeme deliği daralmasın yani ip gibi incecik işeme olmasın. Bu sık bir komplikasyon ama hani düzeltilebilir bir komplikasyon çoğu zaman ama bunun esas önemli hipospadias cerrahisinde o yer uç daralırsa, yani bir borunun ucu daralırsa ne olur olur boru gider diğer bir yerden patlar. Yani yeni oluşan idrar yolundan patlama ya da fistül dediğimiz sızdırma olması işlemi komplikasyonu diyelim ikinci en sık gördüğümüz komplikasyon uygun bir teknikle yapılmasına rağmen veya daralmamasına rağmen fistül olabilir mi? Teorik olarak tabiki olabilir. Niye? Çünkü biz aslında canlı bir dokudan su sızdırmaz bir boru oluşturmaya çalışıyoruz ve cerrahi olarak çok incecik ipliklerle dikiyoruz ve o iplikler belli bir süre sonunda eriyorlar. Yani aslında daha sonra dokunun birbirine kaynaması ve iyileşmesi çok önemli. Bu yüzden teknik kadar cerrahın titizliği kadar kişinin ya da çocuğun yara iyileşme özellikleri, doku iyileşme özellikleri de çok ön planda hipospadias cerrahisinde. Bu yüzden başarı kişiden kişiye değişkenlik gösterebiliyor. Bunun haricinde kötü bir komplikasyon tamamen açılması yani yaptığınız borunun tamamen karnıyarık gibi açılması, bir başka komplikasyon kanamalar hematomlar olabilir her cerrahiden sonra olduğu gibi, yara yeri enfeksiyonları olabilir ama bunları pek görmüyoruz. Dediğim gibi en sık görülen meya darlığı bilinçli bir ameliyatla önlenebilir. Fistül de iyi bir teknikle büyük oranda önlenebilir. Tabii burada da en önemli şey şu: bir dokunun iyileşebilmesi için iyi kanlanması. Yani kılcal damarların iyi olması gerekir. Bu da ne zaman en iyi olur? Daha önce cerrahi geçirmemişse bir doku yani primer dediğimiz ilk cerrahisini yaşıyorsa iyileşmesi de o kadar iyi olur. Ne kadar daha önce komplikasyonlar geçirdi ise orası artık bir yara dokusu haline geliyor ve hipospadiasın başarısı azalıyor kanlanma bozulduğu için. Bu yüzden de çok kötü artık esnekliğini yitirmiş, iyi kanlanmayan dokularda dediğim gibi ağız içinden veya kulak arkasından doku almamızın sebebi bu. Peki hipospadiası hiç etmesek ne olur? Bazı durumlar var ki evet ki Allah’tan da bu az bir grup değil sadece cerrahi kozmetik olarak yapıyoruz. Yani görsel olarak pipiyi düzeltmek için yapıyoruz. Eğer ülkemiz bir sünnet ülkesi olmasa idi ve çoğu çocukta sünnet olmayacak olsaydı çok uca yakın hipospadiaslara dokunmanın tıbbi bir zorunluluğu yok. Sadece kozmetik görsel olarak yapıyoruz ama sünnet olurken oraya dokunmayıp sünnet derisini almaya çalıştığınızda aslında o deliği olduğu yerden daha aşağıya düşürebilir veya zaten pipinin alt kısmında olan ince, iyi gelişmemiş dokuyu iyice zedeleme şansınız olduğu için genellikle cerrahi yapılıyor ve öneriyoruz. Ama çok ciddi olgularda yani mit penil yani penisin ortasında veya daha aşağıda yer alan deliği olan olgularda ayakta işemede problem, sertleşme de ciddi eğrilikler ve meniyi iletmekte sorunlar olabilir. Bunun haricinde çoğunluğu oluşturan distal yani uca yakın hipospadiaslar aslında ayakta işleyebilir, normal yolla çocuk sahibi olabilir. Eğrilikleri de çoğu zaman kabul edilebilir ve ilerde ilişkiye engel olmayacak eğrilikler. Ama daha nadir gördüğümüz ciddi hipospadiaslar ameliyat edilmezse pek olmaz onlar. Çünkü ileride yaşam kalitesini üreme, cinsel hayat ve işeme anlamında ciddi etkileyecekler.
